Τεχνικές Κατεβάσματος Ταχυτήτων

Παρότι όλο και περισσότερες σπορ μηχανές διαθέτουν πλέον μονόδρομο συμπλέκτη (slipper clutch) επιτρέποντας πιο ασφαλή κατεβάσματα ταχύτητας και ελαχιστοποιώντας δυσάρεστες καταστάσεις, ωστόσο υπάρχουν τεχνικές που εφαρμόζονται ακόμα και στην περίπτωση των μοτοσικλετών με μονόδρομο συμπλέκτη επιτρέποντας ακόμα πιο ομαλή είσοδο στη στροφή. Το μυστικό είναι να προσαρμόσουμε σωστά τις στροφές του κινητήρα με την ταχύτητα της μηχανής, κάτι που μπορεί να ακούγεται αυτονόητο, προϋποθέτει όμως καλή εξάσκηση.

Είναι πολύ πιθανό να έχουμε όλοι αντιμετωπίσει τις συνέπειες ενός απότομου κατεβάσματος ταχυτήτων, όπου το πίσω λάστιχο γλιστρά όταν αφήνουμε το συμπλέκτη και οι αργές στροφές του κινητήρα συμπαρασύρουν την πίσω ρόδα μειώνοντας απότομα την ταχύτητά της. Το μυστικό για να αποφύγουμε κάτι τέτοιο είναι να δώσουμε μια ξερογκαζιά όταν ακόμα έχουμε πατημένο το συμπλέκτη για να ανεβάσουμε λίγο τις στροφές του κινητήρα, ώστε να ταιριάζουν με την περιστροφή του τροχού κι έπειτα να αφήσουμε το συμπλέκτη. Π.χ. αν πηγαίνουμε με 80 χλμ/ω και 5.000 στροφές και κατεβάσουμε ταχύτητα τότε οι στροφές του κινητήρα θα αυξηθούν φθάνοντας τις 6.500 στροφές. Αν δεν εφαρμόσουμε την τεχνική της ξερογκαζιάς θα αναγκάσουμε το λάστιχο να κολλήσει λόγω αδράνειας, ενώ θα έπρεπε να το κάνουμε να γυρνάει κοντά στις αντίστοιχες στροφές του κινητήρα πριν αφήσουμε το συμπλέκτη. Σίγουρα είναι κάτι που δε γίνεται απ’ τη μια στιγμή στην άλλη αλλά με εξάσκηση σύντομα θα γίνει μια αντανακλαστική κίνηση όπως πολλές απ’ αυτές που κάνουμε καθώς μαθαίνουμε να οδηγούμε.

Αντί φυσικά να σπεύσουμε να το μάθουμε μεμιάς διακινδυνεύοντας λόγω απειρίας θα μπορούσαμε να προχωρήσουμε βήμα-βήμα. Αυτό που πρέπει να μάθουμε πρώτα είναι να πιάνουμε το φρένο με τα δυο δάχτυλα κι αυτό για να έχουμε ευχέρεια να ανοίξουμε το γκάζι όταν πρέπει χωρίς να μας εμποδίζουν όλα μας τα δάχτυλα. Με τη μηχανή σβηστή δοκιμάζουμε να ανοίγουμε το γκάζι ενώ πατάμε το φρένο για να συνηθίσουμε την κίνηση. Ύστερα δοκιμάζουμε και το συμπλέκτη. Πατάμε συμπλέκτη, ανοίγουμε λίγο το γκάζι (ξερογκαζιά) κι ύστερα αφήνουμε μαλακά το συμπλέκτη. Αφού μάθουμε την αλληλουχία των κινήσεων με σβηστή μηχανή βάζουμε μπρος και με νεκρά επαναλαμβάνουμε τις κινήσεις για να δούμε και τι συμβαίνει με τις στροφές της μηχανής στο στροφόμετρο.

Όταν αισθανθούμε έτοιμοι για το δρόμο βρίσκουμε ένα σημείο που δεν υπάρχει κίνηση άλλων οχημάτων και πειραματιζόμαστε. Με στροφές περίπου στη μέση του στροφόμετρου δοκιμάζουμε να κατεβάσουμε ταχύτητα αφού προηγουμένως κάνουμε τις κινήσεις που μάθαμε. Δηλαδή πατάμε συμπλέκτη, κατεβάζουμε ταχύτητα, δίνουμε ξερογκαζιά (που σημαίνει άνοιγμα και κλείσιμο του γκαζιού με λίγη περιστροφή του καρπού μας) με πατημένο ακόμα το συμπλέκτη και μόλις ταιριάξουν οι στροφές του κινητήρα με την ταχύτητα περιστροφής του τροχού, αφήνουμε απαλά το συμπλέκτη. Αν οι στροφές του κινητήρα ταιριάζουν με το ρυθμό περιστροφής του τροχού θα μπορούμε να αφήνουμε γρήγορα το συμπλέκτη χωρίς να φοβόμαστε μήπως φρενάρει ή μπλοκάρει την πίσω ρόδα. Στις περισσότερες μηχανές δε χρειάζεται να γίνει μεγάλη κίνηση του καρπού μας στο γκάζι για να πετύχουμε αυτό το αποτέλεσμα (ξερογκαζιά). Μόλις εξασκηθούμε καλά σ’ αυτήν την τεχνική προσθέτουμε και τον παράγοντα φρένα στην εξάσκησή μας, φρενάροντας καθώς κατεβάζουμε ταχύτητα. Δοκιμάζουμε σε ασφαλές περιβάλλον σε διάφορες περιπτώσεις ταχυτήτας, στροφών κινητήρα, φρεναρίσματος και κατεβάσματος ταχυτήτων για να εξασκηθούμε και να δούμε πόσο ακριβώς πρέπει κάθε φορά να εφαρμόζουμε την τεχνική ανάλογα με τις περιστάσεις και σιγά-σιγά εξοικειωνόμαστε με την τεχνική, ώστε να γίνει μια κίνηση την οποία πλέον δε θα πολυσκεφτόμαστε αλλά θα γίνεται αντανακλαστικά. Έτσι σιγά-σιγά θα μπορούμε να εφαρμόζουμε την τεχνική και με υψηλές στροφές και δυνατό φρενάρισμα κάτι που θα ‘ταν ιδανικότερο να δοκιμάσουμε στο περιβάλλον μιας πίστας. Εξάλλου αυτός είναι και ο σκοπός ύπαρξης των track days όπου ουσιαστικά χρησιμεύουν κυρίως ως δοκιμαστικά για να βελτιώσουμε διάφορες τεχνικές μας. Μπορούμε π.χ. να πούμε ότι σ’ αυτό το track day αντί να χάνουμε άσκοπα την ώρα μας τρέχοντας σαν τους παλαβούς στην πίστα θα δοκιμάσουμε να βελτιωθούμε σταδιακά σ’ αυτήν η σε κάποια άλλη τεχνική και να δούμε μέχρι το τέλος των session κατά πόσον βελτιωνόμαστε.

Σε μηχανές που διαθέτουν μονόδρομο συμπλέκτη (slipper clutch) μπορούμε αντί να εφαρμόζουμε αυτήν την τεχνική να αφήνουμε αργά τον συμπλέκτη ανάμεσα στα κατεβάσματα, ώστε να μας βοηθήσει στο φρενάρισμα. Αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμο στο τελικό κατέβασμα, ώστε να αφήσουμε νωρίτερα τα φρένα αποφορτίζοντας μάλιστα την κατάλληλη στιγμή το μπροστινό. Πριν δοκιμάσετε να το εφαρμόσετε στη στροφή δοκιμάστε το πρώτα σε μια ευθεία για να δείτε πως αντιδρά το πλαίσιο και πόσο ομαλά πρέπει να αφήσετε το συμπλέκτη για να μην επηρεάσετε την ισορροπία της μηχανής. Σε ακραίες καταστάσεις οι οδηγοί αγώνων χρησιμοποιούν το συμπλέκτη για να διώξουν το πίσω μέρος της μηχανής ενώ πέφτουν στα φρένα, ώστε να τοποθετήσουν τη μοτοσικλέτα τους σε κατάλληλη θέση για καλύτερη έξοδο.

Σε μια στροφή που κλείνει κι άλλο την τροχιά της ίσως χρειαστεί να κάνετε το τελευταίο κατέβασμα καθώς φρενάρετε μέσα στη στροφή. Εκεί ίσως η ταχύτητα εισόδου να είναι μεγαλύτερη απ’ αυτήν που χρειάζεται καθώς η στροφή σταδιακά κλείνει. Εκεί συχνά οι οδηγοί θυσιάζουν την ταχύτητα εξόδου καθώς αποφεύγουν να κατεβάσουν κι έτσι βρίσκονται με μια ταχύτητα που δεν τους επιτρέπει γρήγορη έξοδο. Αν όμως γνωρίζετε να χειρίζεστε με δεξιοτεχνία και ομαλότητα το συμπλέκτη, μπορείτε να κατεβάσετε ταχύτητα κατά το φρενάρισμα μέσα στη στροφή χωρίς να χαλάσετε την ισορροπία του πλαισίου. Αν και η μόνη λύση για να μειώσετε την ταχύτητα σε μια στροφή που συνεχίζει να κλείνει φαίνεται να είναι το ομαλό κατέβασμα ταχύτητας κατά το πλάγιασμα, όπως περιγράψαμε, ωστόσο μπορείτε να αποφύγετε αυτό το σενάριο κάνοντας κάτι άλλο. Ενώ είστε ακόμα σε όρθια θέση πριν τη στροφή και φρενάρετε κάντε το τελευταίο κατέβασμα. Ωστόσο τότε δε θα πρέπει να αφήσετε αμέσως το συμπλέκτη. Το κόλπο τότε είναι να εφαρμόσετε την τεχνκή της ξερογκαζιάς που περιγράφουμε και παραπάνω για τις μηχνανές με συμβατικό συμπλέκτη, ώστε να ανεβάσετε τις στροφές τόσο όσο θα χρειαστείτε στη συνέχεια της στροφής κι ύστερα πολύ σταδιακά και ομαλά να αφήνετε το συμπλέκτη, ώστε οι στροφές να μένουν σ’ αυτό το επίπεδο καθώς φρενάρετε μέσα στη στροφή. Αυτό βέβαια απαιτεί τρομερή εξάσκηση, άριστο χειρισμό του συμπλέκτη και βαθιά κατανόηση των αντιδράσεων του πλαισίου, αλλά μας επιτρέπει να αποφεύγουμε επικίνδυνα κατεβάσματα μέσα στη στροφή κι ενώ είμαστε πλαγιασμένοι.

Αν και ίσως δε χρειάζεται πάντα να εφαρμόζουμε αυτήν την τεχνική ας πούμε της «ξερογκαζιάς» πριν αφήσουμε το συμπλέκτη στα κατεβάσματα, είναι ωστόσο καλό να το εφαρμόζουμε πάντα για να συνηθίζουμε και να βελτιωνόμαστε στην κίνηση αυτή. Με την εξάσκηση και τη συνήθεια τελικά θα γίνει δεύτερη φύση μας κι έτσι δε θα χρειάζεται να ασχολούμαστε καθόλου μ’ αυτό αλλά να έχουμε τον νου μας στο δρόμο.